Για τις εξελίξεις στη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

Κυριάκος Ιωαννίδης

Μέλος του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας της ΚΕ του ΚΚΕ

Ο νόμος που ψηφίστηκε για την αναδιάρθρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα προβλήματα που βιώνουν οι μαθητές των λαϊκών οικογενειών στα ΕΠΑΛ, τις ΕΠΑΣ, τα ΣΕΚ, τα ΙΕΚ, διαμορφώνουν μια ακόμη πιο άθλια πραγματικότητα απ' ό,τι ξέραμε στο χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. 

Οι διαθεσιμότητες και απολύσεις εκπαιδευτικών - ειδικά σε αυτή τη φάση - στις δομές της επαγγελματικής εκπαίδευσης, κάνουν φανερό ότι οι ανατροπές δεν είναι ούτε τυχαίες, ούτε μόνο απόρροια του μνημονίου, όπως λέγεται από διάφορες πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις.

Μπροστά μας έχουμε επίσης τα αγωνιστικά σκιρτήματα στα ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ, την προσπάθεια για συντονισμό και οργάνωση της πάλης από τους μαθητές που βιώνουν την τραγική κατάσταση στο χώρο αυτό. Αυτή η προσπάθεια χρειάζεται να ενισχυθεί, και μια πλευρά αυτής της βοήθειας αφορά και την ανάγκη να φωτίσουμε ορισμένες βασικές πλευρές του θέματος «επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση».

Να ανοίξει η συζήτηση επί της ουσίας: Για τη σχέση εκπαίδευσης - οικονομίας, για τη μόνιμη υποβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, για τη μαθητεία, για την ανεργία των νέων κ.τ.λ. Μια τέτοια συζήτηση είναι αναγκαία για να μη δίνουμε μια μάχη οπισθοφυλακής σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα. 

Γιατί, πράγματι, όσο επιχειρούμε να διαχωρίζουμε την κουβέντα για τη διάρθρωση και τους στόχους της επαγγελματικής εκπαίδευσης από το ποια οικονομία και ποια κοινωνία την υπηρετεί, δύσκολα θα αποφεύγουμε και τα καταστροφικά αποτελέσματά της (σε παιδιά και εκπαιδευτικούς) και ακόμη πιο δύσκολα θα ανοίγει ο δρόμος για μια πραγματική αναβάθμισή της.

Ας δούμε ορισμένες από τις απόψεις που έχουν κατά καιρούς ακουστεί αντιπαραθετικά και με την πρόταση του ΚΚΕ:

• Είναι ανάγκη να συνδεθεί καλύτερα η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση με την αγορά εργασίας, με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της ανάπτυξης στην Ελλάδα.
• Η μαθητεία θα αντιμετωπίσει καλύτερα το πρόβλημα της ανεργίας.
• Η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση απευθύνεται σε παιδιά φτωχών λαϊκών στρωμάτων και η πρόταση του ΚΚΕ για ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο, επί της ουσίας κλείνει τα ΕΠΑΛ-ΣΕΚ-ΕΠΑΣ, κ.τ.λ., ανοίγει το δρόμο για απολύσεις εκπαιδευτικών που δεν ανήκουν στις ακαδημαϊκές κατευθύνσεις, αφήνει χωρίς διέξοδο τα φτωχόπαιδα.

Είναι έτσι τα πράγματα;

Η σύνδεση εκπαίδευσης - οικονομίας είναι αντικειμενική

Η εκπαίδευση είναι αλήθεια ότι παρακολουθεί την οικονομία και ποτέ δεν γίνεται το αντίστροφο, όσο κι αν κάποιοι προβάλλουν παραπλανητικά την αντίθετη άποψη. Τι επιδιώκουν σήμερα η ΕΕ και η κυβέρνηση με τις ανατροπές που στρατηγικά ξεδιπλώνουν; Μα ακριβώς αυτό! Να συνδέσουν τους όρους μόρφωσης - κατάρτισης με την αγορά εργασίας. 

Τι σημαίνει όμως αγορά εργασίας; Αγοραπωλησία εργατικής δύναμης, δηλαδή ο εργαζόμενος είναι εμπόρευμα, και όπως πολλά εμπορεύματα μπορεί να μείνει και στα αζήτητα, να πέσει η τιμή του ή και να καταστραφεί. Αυτή ακριβώς είναι η ουσία της σύνδεσης με την αγορά εργασίας. 

Το κεφάλαιο και οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις να καθορίζουν τους όρους με τους οποίους οι νέοι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στην παραγωγή, μισθοί, εργασιακά δικαιώματα, τις δεξιότητες που πρέπει να έχουν ώστε συνολικά να συνεισφέρουν στην κερδοφορία τους! Επειδή, όμως, γνωρίζουν ότι οι όροι που διαμορφώνονται στην αγορά εργασίας εντείνουν την εκμετάλλευση και την εξαθλίωση διαμορφώνουν πιο συστηματικά και έγκαιρα μέσω της εκπαίδευσης και τη συνείδησή τους. Να έχουν δηλαδή παραδεχτεί οι νέοι εργαζόμενοι ότι «έτσι έχουν τα πράγματα και έτσι θα μείνουν».

Ας έρθουμε όμως να δούμε το χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και πιο ειδικά της λεγόμενης δευτεροβάθμιας. Δίνουν έμφαση τα αστικά επιτελεία στην ανάπτυξη «των δεξιοτήτων», «στο μοίρασμα του εκπαιδευτικού χρόνου ανάμεσα στα θρανία και τις επιχειρήσεις», στη λεγόμενη μαθητεία. Ρίχνουν βάρος στην πρόβλεψη των κενών και της αναντιστοιχίας που υπάρχει ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση καθώς και στο ζήτημα της απαξίωσης δεξιοτήτων. 

Χρόνια τώρα λένε οι αστοί ότι ένας εργαζόμενος πρέπει να υπολογίζει ότι θα αλλάζει επάγγελμα 6 έως 7 φορές στη διάρκεια της ζωής του. Άλλωστε  αποτυπώνεται ήδη στον πρόσφατο νόμο η δυνατότητα αλλαγής των ειδικοτήτων κάθε 6 χρόνια, ενώ μέρος της επαγγελματικής κατάρτισης πέρασε στη «μη τυπική εκπαίδευση», που προσαρμόζεται πιο εύκολα και ευέλικτα στις ανάγκες των επιχειρήσεων κ.ο.κ.

Φυσικά, η αστική στρατηγική αυτούς τους στόχους δεν μπορεί να τους υλοποιήσει απόλυτα. Όταν κυριαρχεί ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός, η αναρχία στην παραγωγή, δεν μπορεί να υπάρξει σχεδιασμός και πρόβλεψη σε επίπεδο κοινωνίας.

Το ΚΚΕ έχει εδώ και καιρό αναδείξει ότι η επικέντρωση της εκπαίδευσης κατά κύριο λόγο στις δεξιότητες δείχνει τη φτώχεια, την αντιδραστική στροφή της αστικής εκπαιδευτικής πολιτικής που σηματοδοτεί η στρατηγική της διά βίου μάθησης.

Η κριτική που ασκούμε ως Κόμμα αφορά την υποκατάσταση του σκοπού της εκπαίδευσης - που κατά τη γνώμη μας πρέπει να είναι η μόρφωση (που δεν είναι μόνο παραγέμισμα πληροφοριών και δεξιοτήτων αλλά ολόπλευρη γνώση των νόμων κίνησης, της αιτίας των πραγμάτων και όχι μόνο του πώς) και η συνολική διαπαιδαγώγηση (που αφορά όλες τις πλευρές της ανθρώπινης προσωπικότητας, την ηθική, το συναίσθημα, τη βούληση) - από τη μάθηση (που είναι μονόπλευρη, ασύνδετη, κ.τ.λ.).

Οι δεξιότητες δεν είναι ολοκληρωμένη επαγγελματική εκπαίδευση. Επιλέγονται γιατί δίνονται γρήγορα, χωρίς πολύ κόστος, ευκαιριακά, χωρίς την ευθύνη του κράτους. Είναι η απάντηση του κεφαλαίου για τις ανάγκες της κερδοφορίας του, το επιτρέπει η ίδια η ανάπτυξη της τεχνικής, η γρήγορη ενσωμάτωσή της στην παραγωγή.

Όταν ο στόχος είναι οι δεξιότητες, δηλαδή τα πιο εφήμερα στοιχεία της ανθρώπινης γνώσης, τότε είναι φυσικό επακόλουθο αυτές να απαξιώνονται και γρήγορα, συμπαρασύροντας στην απαξίωση τους κατόχους της εργατικής δύναμης. Την οποία το σύστημα δε χρειάζεται γενικευμένα μορφωμένη και υψηλά εκπαιδευμένη όπως είδαμε και παραπάνω. Γι' αυτό και η μαθητεία είναι η αναγκαία πορεία για την κατάκτηση των δεξιοτήτων. Γι' αυτό και η στροφή στις δεξιότητες και στην ψευτοκατάρτιση ντύνεται με έναν εκσυγχρονισμένο μανδύα «εσύ μάθε μια τέχνη και άσε τα γράμματα», που απευθύνεται στα φτωχόπαιδα.

Είναι η μαθητεία ουσιαστική επαγγελματική εκπαίδευση;

Στην ίδια κατεύθυνση, προβάλλεται και το επιχείρημα ότι μέσω της μαθητείας αντιμετωπίζεται καλύτερα έστω το πρόβλημα της ανεργίας.

Μάλιστα, φέρνουν και το παράδειγμα της Γερμανίας. Τι γίνεται λοιπόν στη Γερμανία, την ατμομηχανή της καπιταλιστικής ανάπτυξης στην ΕΕ; Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων επί του συνόλου των ανέργων είναι 47,4%, ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 32,4%¹. 

Τι λύνει λοιπόν η μαθητεία; Την ανακύκλωση φθηνού εργατικού δυναμικού και τίποτα άλλο. Φυσικά υπάρχει και το παράδειγμα των ΤΕΙ, όπου η πρακτική άσκηση γίνεται με όρους μαθητείας, δηλαδή φθηνή εργασία και πολλές φορές άσχετη με το πρόγραμμα σπουδών. Και στην περίπτωση των ΤΕΙ, η ανεργία των αποφοίτων δεν βρήκε λύση από τη μαθητεία.

Άρα, η μαθητεία δεν δίνει λύση στο πρόβλημα της ανεργίας ούτε είναι προοδευτική απάντηση στην αντικειμενική σύνδεση της εκπαίδευσης με την οικονομία. Είναι όμως αναγκαία για τις επιχειρήσεις και το αστικό κράτος, γιατί παρέχεται με ελάχιστο κόστος καλύπτοντας υπαρκτές ανάγκες.

Είναι άλλο πράγμα όμως να μιλάς για την ανάγκη της πρακτικής άσκησης και άλλο να μιλάς για μαθητεία. Η μαθητεία - το λένε και αστικές μελέτες² - «δένει» τον εργαζόμενο στον εργοδότη. Απαξιώνει την εργατική δύναμη γιατί μαθαίνει τον εργαζόμενο να δουλεύει σε πολύ συγκεκριμένα εργαλεία, τα οποία αλλάζουν, λόγω της γρήγορης ενσωμάτωσης της επιστήμης στην παραγωγική διαδικασία αλλά και λόγω της δουλειάς στη βάση των εργαλείων και τεχνικών που αξιοποιούν τα μονοπώλια.

Οι αστικές μελέτες σε σχέση με τη μαθητεία λένε επίσης ότι αυτή εμποδίζει την κινητικότητα³, την όσο το δυνατόν ελεύθερη κίνηση εργατικής δύναμης που είναι οξυγόνο για τον καπιταλισμό για να ανανεώνεται και να αυγατίζει τα κέρδη του. Κι αυτή η επισήμανση δείχνει και τις αντιφάσεις του συστήματος. Γιατί πράγματι σήμερα υπάρχουν συνθήκες που ευνοούν την πολυμέρεια του εργαζόμενου, τη δυνατότητα να απαλλάσσεται σταδιακά από τη μονοτονία, αυτό που λέμε μεροδούλι - μεροφάι, να αναζητά καλύτερους όρους εργασίας.

Ο Λένιν ανέδειξε από νωρίς ότι η μαθητεία αποτελεί χαρακτηριστικό του καπιταλισμού της μανιφακτούρας και ότι η εξαφάνισή της συνδέεται «με τη δημιουργία μεγάλης μηχανικής βιομηχανίας, όταν οι μηχανές ελαττώνουν στο minimum την περίοδο της εκπαίδευσης ή όταν απλοποιούνται τόσο πολύ οι επιμέρους φάσεις της παραγωγής, ώστε να μπορούν να τις κάνουν και τα παιδιά»⁴.

Όταν λοιπόν το ΚΚΕ θέτει το αίτημα για κατάργηση της μαθητείας και της ψευτοκατάρτισης, φυσικά και δεν εννοεί ότι μπορεί να σταματήσει η εκπαίδευση να συνδέεται με την παραγωγή. Γι' αυτό μάλιστα κάνει λόγο για πρακτική άσκηση μέσα στις σπουδές, με κατοχυρωμένα δικαιώματα, κ.τ.λ. Αυτοί, δε, που λένε ότι η μαθητεία δίνει και ένα χαρτζιλίκι, κάνουν πως ξεχνούν ότι εδώ μιλάμε για επιδότηση των εργοδοτών ενώ θα μπορούσε να γίνει αυτό που ζητά το ΚΚΕ: Επίδομα στην οικογένεια που έχει πρόβλημα αντί για δώρο στον καπιταλιστή που κερδοσκοπεί...

Τι μπορεί να φέρει την πολυπόθητη αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης;

Μπορούν οι νόμοι της καπιταλιστικής ανάπτυξης να αναβαθμίσουν την επαγγελματική εκπαίδευση από τη σκοπιά των λαϊκών αναγκών; Σαφώς και όχι. Γιατί η έγνοια των πλουτοκρατών είναι να απελευθερώσουν τα κέρδη τους και όχι η απελευθέρωση του ανθρώπου από την εκμετάλλευση.

Έχει ενδιαφέρον να τονίσουμε ότι η κυβέρνηση, παρ' όλες τις επισημάνσεις ότι οι ΕΠΑΣ δε βοήθησαν σε κάτι, στην αναβάθμιση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, επί της ουσίας τις επαναφέρει με άλλο όνομα, ως μεταγυμνασιακές σχολές κατάρτισης (ΣΕΚ). Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι στις συνθήκες του καπιταλισμού, στις συνθήκες όπου η χειρωνακτική εργασία θεωρείται και «κάτεργο», πάντα θα υπάρχει ένας υποβαθμισμένος χώρος προετοιμασίας ενός τέτοιου δυναμικού. Κι αυτό δεν είναι μια «ελληνική ιδιομορφία».

Σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη η ψαλίδα στους μισθούς (ανάμεσα σε απόφοιτους επαγγελματικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και απόφοιτους γενικής δευτεροβάθμιας και πολύ περισσότερο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης) υπάρχει και διευρύνεται⁵.

Πώς λοιπόν μπορεί να αναβαθμιστεί η επαγγελματική εκπαίδευση σε ένα σύστημα που αναπαράγει και χρειάζεται τον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας, την αντίθεση διανοητικής - χειρωνακτικής εργασίας;

Άρα, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, οι αστοί κροκοδείλια δάκρυα χύνουν για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας που στρέφονται στην επαγγελματική εκπαίδευση. Δεν μπορούν και δε θέλουν να δώσουν σύγχρονες επαγγελματικές γνώσεις που θα είναι αντίστοιχες των δυνατοτήτων της εποχής, της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων. 

Κι αυτό επιβεβαιώνεται και από τους φραγμούς που ορθώνουν στην απόκτηση των περιβόητων «επαγγελματικών δικαιωμάτων», αποσυνδέοντας τα πτυχία από το δικαίωμα στο επάγγελμα, παρεμβάλλοντας συνεχείς εξετάσεις και πιστοποιήσεις (συχνά επί πληρωμή), που καμία σχέση δεν έχουν με την ανάγκη επιμόρφωσης στις τρέχουσες εξελίξεις, αλλά, αντίθετα, αποτελούν δρόμους πιο στενής εξάρτησης της εργασίας κάθε τεχνικού με τα εργαλεία των μονοπωλίων.

Σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση εντάσσεται και η πρόβλεψη του νέου νόμου για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για επανεξέταση των αναλυτικών προγραμμάτων, των επαγγελματικών περιγραμμάτων με την καθοριστική συμμετοχή των επιχειρήσεων.

Πραγματική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης δίνει η πρόταση του ΚΚΕ. Πρώτα απ' όλα είναι στο «DNA» της κομμουνιστικής ιδεολογίας ο σκοπός της κατάργησης του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας, της αντίθεσης διανοητικής - χειρωνακτικής εργασίας. Και αυτό όχι από μια διάθεση «μικροαστισμού», μιας απέχθειας προς τη δουλειά με το χέρι αλλά με βάση την αρχή ότι η εργατική τάξη πρέπει να είναι μορφωμένη για να μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά τη δική της εξουσία.

Άλλωστε, για μας ο όρος επαγγελματική εκπαίδευση δεν είναι συνώνυμος με την τεχνική εκπαίδευση. Επαγγελματική εκπαίδευση συνιστά και η ανώτατη εκπαίδευση, γιατί η επιστήμη δεν αποτελεί μια «αυταξία», δεν σπουδάζουμε γενικά για να γίνουμε επιστήμονες αλλά εργαζόμενοι που συμβάλλουν σε αυτό που έγραφε και ο Μπρεχτ, στην ελάφρυνση του μόχθου της ανθρώπινης ύπαρξης.

Και αυτές οι αρχές εκφράζονται στην εκπαιδευτική μας πρόταση.

Στο πλαίσιό της και η επαγγελματική εκπαίδευση αναβαθμίζεται και έτσι ο εκπαιδευτικός της επαγγελματικής εκπαίδευσης διασφαλίζει δικαιώματα, υπερασπίζει το αντικείμενό του και συνάμα αναπτύσσεται ως βασικό στοιχείο της μορφωτικής διαδικασίας.

Γιατί:

1. Το ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο δεν αναπτύσσει μονομερώς μια ικανότητα των νέων για απασχόληση, αλλά όλες τις ικανότητές τους, μορφώνει πολύπλευρα την προσωπικότητά τους και διαπλάθει ανθρώπους ικανούς ν' αντιμετωπίσουν δημιουργικά την εργασία τους και τη ζωή τους, σε όποιο ή όποια επαγγέλματα μελλοντικά θα υπηρετήσουν. 
Κι αυτό το κάνει εξοικειώνοντας τους μαθητές - ανάλογα με την ηλικία - με τους κύριους κλάδους της σύγχρονης παραγωγής, με την τεχνική τους, την τεχνολογία τους και την οργάνωσή τους. 
Τους κάνει να κατανοούν τις γενικές επιστημονικές αρχές της παραγωγής. Συμβάλλει αποφασιστικά στην εκπαίδευση των μαθητών στην εργασία, σαν ένα σημαντικό τμήμα της διαπαιδαγώγησης. Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι το σχολείο αυτό έχει πολυτεχνικό χαρακτήρα.

Αυτό το σχολείο δεν εξορίζει από το πρόγραμμά του την τεχνική, σαν «κατώτερη» ενασχόληση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων, ούτε θεωρεί την τεχνολογία, την επιστήμη των μέσων παραγωγής, προνόμιο κάποιων υψηλά καταρτισμένων ειδικών, που οι πολλοί δεν μπορούν να κατανοήσουν.

Και μόνο μετά από μια τέτοια πλατιά μορφωτική βάση, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση του ενιαίου δωδεκάχρονου σχολείου, γίνεται εφικτή η γρήγορη αφομοίωση και εκτέλεση της οποιασδήποτε μορφής δραστηριότητας, εξασφαλίζεται η προσαρμοστικότητα του εργαζόμενου στην εργασία που αλλάζει συνεχώς, η ετοιμότητα για ενεργητική κινητικότητα ως προς την αλλαγή των μορφών εργασίας.

2. Η επαγγελματική εκπαίδευση στην αντίληψη του ΚΚΕ ξεκινά μετά το ενιαίο δωδεκάχρονο είτε ως ανώτατη είτε μέσα από επαγγελματικές σχολές. Πιο συγκεκριμένα, οι επαγγελματικές σχολές:

Θα είναι ενταγμένες στο εκπαιδευτικό σύστημα (όχι σαν τα αδιαβάθμητα ΙΕΚ-ΚΕΚ κ.λπ.). Θα δίνουν πτυχίο με επαγγελματική επάρκεια (ειδίκευση για ολοκληρωμένη άσκηση επαγγέλματος). Δεν θα χρειάζεται ο απόφοιτός τους να περάσει από καμιά άλλη πιστοποίηση, που αμφισβητεί κι απαξιώνει το πτυχίο και τις σπουδές του. Ο εκπαιδευτικός έτσι δεν θα δυσκολεύεται να κάνει το μάθημά του, όπως σήμερα, αφού οι μαθητές έχοντας αποχτήσει γερές βάσεις γενικής παιδείας θα κατανοούν, θα συμμετέχουν στη διδασκαλία, στο εργαστήριο κ.α.

Με λίγα λόγια, με την πρόταση του ΚΚΕ:

-- Ένα τμήμα των εκπαιδευτικών, και πέρα από τους σημερινούς καθηγητές μαθημάτων «γενικής παιδείας», θα ενταχθεί στο ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο πολυτεχνικού χαρακτήρα για ν' ασχοληθεί με την τεχνολογία και να διδάξει τις βάσεις της επιστήμης που εφαρμόζονται στην παραγωγή.

-- Πολύ περισσότεροι εκπαιδευτικοί, από αυτούς που ήδη υπηρετούν, θα χρειαστούν για να καλύψουν τις ανάγκες των επαγγελματικών σχολών.

-- Επιπλέον εκπαιδευτικό προσωπικό μπορεί να χρειαστεί για να επιμορφώνει περιοδικά τους εν ενεργεία τεχνικούς σε τμήματα επιμόρφωσης που θα λειτουργούν σ' αυτές τις επαγγελματικές σχολές.

Η θέση του ΚΚΕ για το ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο με το περιεχόμενο που αυτό παίρνει, για τις επαγγελματικές σχολές μετά από αυτό, δίνει απαντήσεις στις αγωνίες παιδιών και εκπαιδευτικών για το σήμερα. Έχοντας αυτή τη θέση πυξίδα μας, προτείνουμε και σύγχρονα αιτήματα για να αποσπώνται κατακτήσεις, να μπαίνουν εμπόδια σε μια στρατηγική που είναι δρομολογημένη.

Άρα, στη στρατηγική της ΕΕ και της πλουτοκρατίας μπορεί να αντιταχθεί μόνο μια άλλη στρατηγική που λέει:

Οι δυνατότητες που γεννιούνται στις σύγχρονες συνθήκες του καπιταλισμού (ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής) για την ανάπτυξη της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης μπορούν να πραγματωθούν μόνο σε μια κοινωνία όπου δεν θα υπάρχει το μικρόβιο του κέρδους και θα κινείται με σκοπό την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Η Ελλάδα της λαϊκής οικονομίας και εξουσίας μπορεί να ανοίξει το δρόμο ώστε να μην αναγκάζεται να δουλεύει κανένας νέος άνθρωπος πριν ολοκληρώσει την υποχρεωτική 12χρονη εκπαίδευση, τις δημόσιες επαγγελματικές σχολές μετά το 12χρονο ή το πανεπιστήμιο. Μπορεί να εγγυηθεί, κάθε νέος και νέα, πριν τελειώσει το σχολείο, την επαγγελματική σχολή ή το πανεπιστήμιο, να ξέρει πού θα βρει δουλειά, να έχει κατοχυρωμένο το δικαίωμα στο επάγγελμα και στην εργασία.

Το αίτημα για επαγγελματικές σχολές μετά το δωδεκάχρονο ενιαίο πολυτεχνικό σχολείο αντικειμενικά αναβαθμίζει την ίδια την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, την αντιστοιχίζει στις σύγχρονες δυνατότητες της παραγωγής, αναβαθμίζει και σιγουρεύει το ρόλο του εκπαιδευτικού σε αυτήν, ανοίγει ως αντικειμενική συνέχεια την ανάγκη του άλλου δρόμου ανάπτυξης, της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας ως ώριμη δυνατότητα της εποχής μας.

Η συζήτηση για το τι σημαίνει και πώς μπορεί να γίνει η πραγματική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης πρέπει να ανοίξει μέσα από την αυτοτελή παρέμβαση των κομμουνιστών στις σημερινές δομές της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την κατάσταση σήμερα και την πρόταση διεξόδου του ΚΚΕ.

Αλλά και μέσα από τη δράση των κομμουνιστών στα σωματεία. Γιατί είναι και υπόθεση των σωματείων η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης. Είναι και δική τους υπόθεση να εμπλακούν πιο ενεργά με περιοδείες, εκδηλώσεις και άλλες μορφές με θέματα για τη σχέση εκπαίδευσης και οικονομίας και πώς αυτή εκφράζεται σε κλάδους και ειδικότητες, οι εξελίξεις στους κλάδους κ.ά. 

Να δίνουν στους νέους που σπουδάζουν την αυτοπεποίθηση που προκύπτει από τη γνώση του κόσμου, από την κατασταλαγμένη πείρα του εργατικού κινήματος στις ταξικές μάχες που έχει δώσει, να τους προστατεύουν από το συντεχνιασμό, από την επίδραση φασιστικών αντιλήψεων, κ.ά.

Να παίρνουν πρακτικά μέτρα σύνδεσης των συλλόγων των σπουδαστών με τα σωματεία, κοινών αγωνιστικών βημάτων, ανταλλαγής πείρας αλλά και βοήθεια σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την οργάνωση ενός αγώνα, με το περιεχόμενο, το διεκδικητικό πλαίσιο και την κατεύθυνση της πάλης, αλλά και με την περιφρούρηση του αγώνα, την επιλογή μορφών πάλης, κ.ά.

Έτσι, θα παίρνει σάρκα και οστά το σύνθημα «Εργάτη κάνε υπόθεση δική σου, το μέλλον και τη μόρφωση που θα 'χει το παιδί σου»!

Παραπομπές

1. ΟΟΣΑ, Ανασκόπηση επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης: Δεξιότητες πέρα από το σχολείο, το παράδειγμα της Γερμανίας (2013), σελ. 22.

2. CEDEFOP (Ευρωπαϊκό Κέντρο για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης), Αποτελέσματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας (2013), σελ. 10.

3. ό.π.

4. Β. Ι. Λένιν, Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία (από την έκδοση, Για την Αγωγή και την παιδεία, τόμος πρώτος, σελ. 63).

5. CEDEFOP (Ευρωπαϊκό Κέντρο για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης), Αποτελέσματα της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας (2013), σελ. 41-45.

πηγή: Ριζοσπάστης