Πατρίδα

Γράφει ο Κώστας Καίσαρης,

στο sport24.gr

 

Τι είναι ένας πρόσφυγας; Σταγόνα στον ωκεανό. Όχι μόνο της θάλασσας, αλλά και της ξηράς. Τι είναι μια οικογένεια προσφύγων; Σταγόνες στον Ωκεανό. Τι είναι μια ακόμα περίπτωση προσφύγων; Μια ακόμα είδηση ρουτίνας. Για μια ακόμα βάρκα που αναποδογύρισε. Μια ακόμα είδηση ρουτίνας με τους αριθμούς των διασωθέντων και των αγνοουμένων.

 

Ρουτίνα και η καθημερινή απαρίθμηση των νεκρών. Ενηλίκων και ανηλίκων. Κι όλα αυτά δεν συμβαίνουν κάπου μακριά. Οι ελληνικές θάλασσες είναι που έχουν μετατραπεί σε υγρό τάφο. Στις ακτές των ελληνικών νησιών ξεβράζονται τα πτώματα. Σκηνές με μετανάστες δεν υπάρχουν μόνο στην πλατεία Βικτωρίας. Αλλά και στη Μεσογείων. Σημεία των καιρών. Κι όταν ο Έλληνας δεν ασχολείται με το δικό του βραχνά, με το Μνημόνιο, που του σφίγγει τη θηλιά στο λαιμό, θα ασχοληθεί με τους πρόσφυγες; Τσιμέντο να γίνουν.

 

Μόνο η Χρυσή Αυγή "ασχολείται". Με τους πρόσφυγες (που συμπεριλαμβάνονται στην ευρύτερη έννοια των λαθρομεταναστών) έχει ασχοληθεί ο εθνικόφρων-πατριώτης Θάνος Πλεύρης:  "Η φύλαξη των συνόρων δεν μπορεί να υφίσταται, αν δεν υπάρχουν απώλειες". Και για να γίνομαι κατανοητός, πρόσθεσε "αν δεν υπάρχουν νεκροί". Με τους Σύρους πρόσφυγες στην προκειμένη περίπτωση ασχολούνται οι νταραβεριτζήδες που κονομάνε από τη διακίνηση τους.

 

Με τους πρόσφυγες είχε ασχοληθεί, όπως είχαμε γράψει τις προάλλες, ο Αλέξης Τσίπρας. Πριν αναχωρήσει για τις ΗΠΑ. Οχι όμως με την επίσημη ιδιότητα του Πρωθυπουργού, αλλά σαν twiiterάς. Αναφέροντας, "όχι πια υγρός τάφος η Μεσόγειος και το Αιγαίο". Κάτι σαν επαναστατική γυμναστική, για να μην ξεχνάμε και τις αριστερές καταβολές μας. Στην Αμερική, εκεί που πήγε με τον Κοτζιά, τουμπεκί! Ούτε φωνή ούτε ακρόαση. Λες και ο πόλεμος στη Συρία εντάσσεται στις 10 πληγές του Φαραώ. Και για του λόγου το αληθές σχετικά με τον "όχι πια υγροί τάφο", την Τετάρτη το πρωί ανασύρθηκαν νεκροί στη θαλάσσια περιοχή της Μυτιλήνης ένα αγοράκι δύο ετών και η 34χρονη μητέρα του.

 

Οσο για την ελληνική εξωτερική πολιτική επί του θέματος, την έχει εκφράσει με ον καλύτερο τρόπο ο ΥΠΕΞ Κοτζιάς. Οταν με τους συναδέλφους του, των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, ανέβηκαν στη σκηνή, στέλντονας το δικό τους μήνυμα για το πώς αντιλαμβάνονται την "Ειρήνη" και την ασφάλεια στη Μέση ανατολή. Χωρίς να ντρέπεται. Ισα ίσα μάλιστα, που το ευχαριστιόταν και καμάρωνε. Και υπό αυτή την έννοια, αλήθεια έλεγαν όταν τραγουδούσαν το "We are the world". Οταν αναφέρονταν στους εαυτούς τους. Οι Σύροι πρόσφυγες, τσιμέντο να γίνουν για να βουλιάζουν πιο εύκολα.

       

            

Για ποιο λόγο όμως κάποιος αφήνει την πατρίδα του και γίνεται πρόσφυγας;

 

Την απάντηση την έχουν δώσει οι Έλληνες Μικρασιάτες μετά την καταστροφή της Σμύρνης και τον διωγμό.

Την απάντηση την έχουν δώσει οι ηττημένοι του εμφυλίου πολέμου (1946-49).

Την απάντηση δίνει η Κενυάτισσα ποιήτρια, Ουρσάν Σαίρ που ζει στο Λονδίνο με το ποίημα "Πατρίδα":

 

Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του, εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

τρέχεις προς τα σύνορα μόνο όταν βλέπεις

ολόκληρη την πόλη να τρέχει κι εκείνη

οι γείτονές σου τρέχουν πιο γρήγορα από σένα

με την ανάσα ματωμένη στο λαιμό τους

το αγόρι που ήταν συμμαθητής σου

που σε φιλούσε μεθυστικά πίσω από το παλιό εργοστάσιο τσίγκου

κρατά ένα όπλο μεγαλύτερο από το σώμα του

αφήνεις την πατρίδα

μόνο όταν η πατρίδα δε σε αφήνει να μείνεις.

κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα σε κυνηγά

φωτιά κάτω απ΄ τα πόδια σου

ζεστό αίμα στην κοιλιά σου

δεν είναι κάτι που φαντάστηκες ποτέ ότι θα έκανες

μέχρι που η λεπίδα χαράζει απειλές στο λαιμό σου

και ακόμα και τότε ψέλνεις τον εθνικό ύμνο

ανάμεσα στα δόντια σου

και σκίζεις το διαβατήριό σου σε τουαλέτες αεροδρομίων

κλαίγοντας καθώς κάθε μπουκιά χαρτιού

δηλώνει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να γυρίσεις.

πρέπει να καταλάβεις

ότι κανένας δε βάζει τα παιδιά του σε μια βάρκα

εκτός αν το νερό είναι πιο ασφαλές από την ξηρά

κανένας δεν καίει τις παλάμες του

κάτω από τρένα, ανάμεσα από βαγόνια

κανένας δεν περνά μέρες και νύχτες στο στομάχι ενός φορτηγού

τρώγοντας εφημερίδες

εκτός αν τα χιλιόμετρα που ταξιδεύει

σημαίνουν κάτι παραπάνω από ένα ταξίδι.

κανένας δε σέρνεται

κάτω από φράχτες

κανένας δε θέλει να τον δέρνουν

να τον λυπούνται

κανένας δε διαλέγει τα στρατόπεδα προσφύγων

ή τον πλήρη σωματικό έλεγχο σε σημεία

όπου το σώμα σου πονούσε

ή τη φυλακή,

επειδή η φυλακή είναι ασφαλέστερη

από μια πόλη που φλέγεται

και ένας δεσμοφύλακας το βράδυ

είναι προτιμότερα από ένα φορτηγό

γεμάτο άντρες που μοιάζουν με τον πατέρα σου

κανένας δε θα το μπορούσε

κανένας δε θα το άντεχε

κανένα δέρμα δε θα ήταν αρκετά σκληρό

για να ακούσει τα:

γυρίστε στην πατρίδα σας μαύροι

πρόσφυγες

βρομομετανάστες

ζητιάνοι ασύλου

που ρουφάτε τη χώρα μας

αράπηδες με τα χέρια απλωμένα

μυρίζετε περίεργα

απολίτιστοι

κάνατε λίμπα τη χώρα σας και τώρα θέλετε

να κάνετε και τη δική μας

πώς δε δίνουμε σημασία

στα λόγια

στα άγρια βλέμματα

ίσως επειδή τα χτυπήματα είναι πιο απαλά

από το ξερίζωμα ενός χεριού ή ποδιού

ή τα λόγια είναι πιο τρυφερά

από δεκατέσσερις άντρες

ανάμεσα στα πόδια σου

ή οι προσβολές είναι πιο εύκολο

να καταπιείς

από τα χαλίκια

από τα κόκαλα

από το κομματιασμένο κορμάκι του παιδιού σου.

θέλω να γυρίσω στην πατρίδα,

αλλά η πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

πατρίδα είναι η κάνη ενός όπλου

και κανένας δε θα άφηνε την πατρίδα

εκτός αν η πατρίδα σε κυνηγούσε μέχρι τις ακτές

εκτός αν η πατρίδα σού έλεγε να τρέξεις πιο γρήγορα

να αφήσεις πίσω τα ρούχα σου

να συρθείς στην έρημο

να κολυμπήσεις ωκεανούς

να πνιγείς

να σωθείς

να πεινάσεις

να εκλιπαρήσεις

να ξεχάσεις την υπερηφάνεια

η επιβίωσή σου είναι πιο σημαντική.

κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα είναι

μια ιδρωμένη φωνή στο αυτί σου

που λέει

φύγε,

τρέξε μακριά μου τώρα

δεν ξέρω τι έχω γίνει

αλλά ξέρω ότι οπουδήποτε αλλού

θα είσαι πιο ασφαλής απ΄ ό,τι εδώ.

 

Η αναδημοσίευση του ποιήματος έγινε από την ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα "Ατέχνως", αφού όπως λένε οι ίδιοι, τέχνη είναι οι αγώνες του λαού.

 

• Ο Μιχάλης Κατσαρός διαβάζει ένα απόσπασμα από το "αντισταθείτε":